نارسيست
تاريخچه نارسيستنارسيست از ريشه لغت يوياني شدهء نارسيس، گرفته شده است و به معناي خودشيفتگي است.
نارسيس نام مرد جواني بوده كه مدام در معرض ابراز علاقه زنان متعدد قرار مي گيرد بي آنكه دليلش را بداند ولي يك روز به طور اتفاقي چهره خود را در چشمه آب مي بيند و شيفته و عاشق خود مي شود و به همين دليل درگير غم و اندوه فراواني مي شود و آنقدر لب چشمه مي نشيند و خودش را نظاره مي ند تا اينكه نهايتا در همان قسمت، كنار چشمه مي ميرد و واژه ي نارسيسيسم از نام او گرفته شده است.
مشخصه اين افراد احساس خود بزرگ بيني عميق است. اين افراد خود را آدم بسيار مهمي مي دانند و معتقدند كه نظير ندارند. اما در پشت پرده اين احساسات، عزت نفس شكننده اي دارند و حتي نسبت به انتقادهاي جزئي هم آسيب پذيرند.
شيوع اختلال نارسيستتخمين زده مي شود كه اختلال شخصيت خود شيفته در نمونه هاي گرفته شده از مردم عادي جامعه (جمعيت غيرباليني) ۱% تا ۶% باشد.
افراد مبتلا به اين اختلال ممكن است به دور از هر گونه واقع گرايي احساس قادر مطلق، عظمت، زيبايي و باهوش بودن را به فرزندان خود القا كنند و به اين ترتيب فرزندان چنين والديني ممكن است بيش از حد معمول در معرض خطر مبتلا به اين بيماري قرار بگيرند.
ملاك هاي DSM-5 در مورد اختلال شخصيت خودشيفته (نارسيست)الگوي نافذي از خود بزرگ بيني (در عالم خيال يا رفتار)، نياز به تحسين و فقدان همدلي، كه از اوايل بزرگسالي آغاز شده و در زمينه هاي مختلف به چشم مي خورد و با پنج مورد (يا بيشتر) از موارد زير مشخص مي شود:
احساس خود بزرگ بيني به صورت مهم پنداشتن خود داشته باشد (مثلا در مورد دستاوردها و استعدادهاي خود اغراق كند، انتظار دارد بدون آنكه به موفقيت چشمگيري دست يافته باشد، او را آدم بزرگ و برتري بدانند).با خيالپردازي هايي در زمينه موفقيت بي حد و حصر، قدرت، هوش و استعداد، زيبايي يا عشق ايده آل اشتغال ذهني دارد.معتقد است كه خاص و بي همتا است و فقط افراد يا موسسات خاص يا عالي رتبه قادر به درك وي هستند و بايستي با آنها رابطه داشته باشد.به تحسين شدن نياز مفرط دارد.وجود احساس محق بودن، يعني به شكل نامعقولي انتظارداشته باشد برخوردي بسيار مطلوب با وي صورت بگرد يا افراد بي چون و چرا تسليم خواسته هايش شوند.در روابط بين فردي استثمارگر است (يعني از ديگران براي رسيدن به اهداف خود سوء استفاده مي كند).فقدان همدلي: تمايلي براي درك شناخت احساسات و نيازهاي ديگران ندارد.اغلب به ديگران حسادت مي ورزد يا معتقد است كه ديگران به وي حسادت مي كنند.رفتارها يا نگرش هاي پر نخوت و متكبرانه از خود نشان مي دهد.